Sáng nay, 13/5/2024 xã Tam Đa đã tổ chức khai mạc lễ hội Đậu Tam Đa năm 2024.
Về dự lễ hội có các đồng chí Thường trực Đảng ủy- HĐND-UBND-UBMTTQ, đại diện các ban, ngành đoàn thể của xã Tam Đa, cùng đông đảo nhân dân địa phương và du khách thập phương.
Đậu Tam Đa trước kia có tên là Đậu muội vì xưa kia đây là làng Tam Muội. Sau này, đổi tên làng thành làng Tam Đa thì Đậu cũng được gọi theo tên làng là Đậu Tam Đa - Thuộc thôn Tam Đa, xã Tam Đa.
Đậu Tam Đa thờ Vua Hùng Duệ Vương cùng ba vị tướng của Vua Hùng là Sùng Minh Công, Quý Minh Công, Tĩnh Minh Công. Đây là những người có công lao to lớn trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước ta ở thời kỳ đầu.
Tương truyền, mảnh đất Tam Đa chính là quê ngoại của ba vị tướng và khi cầm quân thì ba vị tướng đã về đây để chiêu mộ binh lính. Nên sau khi ba vị tướng hóa, để tỏ lòng biết ơn nhân dân Tam Đa đã xây dựng đậu tôn ba vị thờ phụng đời đời.
Trải qua thời gian, biến động của lịch sử cùng nhiều lần tu sửa, Đậu Tam Đa hiện còn lưu giữ được phong cách điêu khắc mỹ thuật thời Nguyễn, Với kết cấu kiến trúc hình chữ Tam, đây là kiến trúc điển hình của Đình, Chùa cổ ở Việt Nam với quần thể kiến trúc độc đáo gồm có 3 nếp nhà song song với nhau và được gọi lần lượt là tòa Đệ Nhất, Đệ Nhị, Đệ Tam, các cấu kiến trúc còn tương đối đồng bộ vững chắc, các mảng chạm khắc trên cốn tại các toà khá sinh động mang phong cách nghệ thuật dân gian truyền thống.
Đậu Tam Đa hiện còn lưu giữ được nhiều hiện vật quý như: các hiện vật điêu khắc đá, hệ thống ngai, khám, cửa võng, tượng thờ được chạm khắc khá công phu, cầu kỳ mang tính mỹ thuật cao.
Thời kỳ kháng chiến chống pháp và chống Mỹ Đậu Tam Đa là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của địa phương. Ngày nay đậu Tam Đa là nơi sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của người dân địa phương, nơi hội họp của các cụ cao tuổi trong làng. Hàng năm cứ vào các ngày mồng 6 đến mồng 10 tháng 4 âm lịch nhân dân địa phương lại tổ chức lễ hội hay còn gọi là gỗ trận, trong đó từ ngày 6 đến ngày mồng 8 là 4 ngày hội chính. Ngoài phần lễ có phần hội là các trò chơi dân gian, thu hút đông đảo nhân dân địa phương và du khách thập phương về chiêm bái.
Năm nay, lễ hội Đậu Tam Đa được diễn ra trong các ngày từ ngày 13/5 đến ngày 15/5, tức từ ngày 6/4 đến ngày 8/4 âm lịch. Cùng với các phần dâng hương tế lễ của nhân dân địa phương và du khách thập phương, là các trò chơi dân gian sôi nổi như đập liêu, kéo co, cờ tướng,…. cùng với các tiết mục văn hoá văn nghệ đặc sắc để tỏ lòng thành kính biết ơn sâu sắc công lao to lớn của các vị tướng quân và cầu mong cho một năm mưa thuận gió hoà, cuộc sống nhân dân được yên vui, ấm no, hạnh phúc. Hoạt động này còn nhằm giáo dục truyền thống lịch sử văn hoá cho thế hệ trẻ để gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa, truyền thống của quê hương.